Huidkanker is de meest voorkomende kankersoort in Nederland. In 2019 kregen bijna 73.000 mensen die diagnose. Daarmee stijgt huidkanker het hardst van alle kankersoorten.
Dat blijkt uit nieuwe cijfers die deze krant bij het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) heeft opgevraagd. Inmiddels betreft meer dan de helft van alle kankergevallen in Nederland huidkanker. Borstkanker komt met 13 procent op de tweede plaats.
Het hoge aantal huidkankerdiagnoses zit hem voornamelijk in een vorm van kanker die bijna nooit uitzaait: basaalcelcarcinoom. In 2019 waren er ongeveer 50.000 mensen die te horen kregen dat zij dat relatief onschuldige type hadden. Deze soort kanker wordt in Nederland pas sinds 2017 landelijk geregistreerd. Om de verschillende kankersoorten goed met elkaar te kunnen vergelijken, wordt dat type huidkanker bij het landelijke aantal nieuwe kankerpatiënten nog niet meegeteld.
De overige typen huidkanker, waar ook de gevaarlijkere melanomen toe behoren, zijn de afgelopen vijf jaar ook explosief gestegen. Waar vijf jaar geleden nog ruim 15.000 mensen die diagnose kregen, is dat aantal in vijf jaar tijd met bijna de helft gestegen tot bijna 23.000 gevallen van huidkanker. Waarvan 7000 diagnoses een melanoom betreffen. Die stijging is volgens het IKNL te wijten aan toegenomen blootstelling aan uv-straling van zon en zonnebank, de vergrijzing, en de toegenomen aandacht voor huidkanker. Daardoor gaan mensen eerder met een verdacht plekje naar de dokter en krijgen zij nu eerder een diagnose.
Afgezien van de ongeveer 50.000 diagnoses van basaalcelcarcinoom, het milde type huidkanker, kregen afgelopen jaar in totaal 118.000 mensen de diagnose kanker. Dat zijn zo’n 2000 patiënten meer dan het jaar ervoor (een stijging van 2 procent). Vergeleken met vijf jaar geleden kwamen er zo’n 13.000 kankerpatiënten bij: een stijging van ruim 12 procent. ,,Deze stijging komt door de bevolkingsgroei en vergrijzing, omdat mensen op oudere leeftijd een grotere kans op kanker hebben’’, verklaart IKNL-bestuurder Valery Lemmens.
Borstkanker
Het aantal vrouwen met een nieuwe diagnose borstkanker ligt al een aantal jaar rond de 15.000. Na huidkanker is borstkanker de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen, maar het komt ook voor bij mannen. Jaarlijks krijgen rond de 120 mannen de diagnose borstkanker.
Bij mannen is na huidkanker prostaatkanker de meest voorkomende vorm. Het aantal mannen met deze diagnose is de afgelopen decennia sterk gestegen. ,,Sinds er bij veel mannen een test wordt gedaan op prostaatkanker, wordt het vaak in een vroeg stadium opgespoord’’, verklaart hoogleraar Lemmens. Door vroege diagnose wordt bij sommige mannen voorkomen dat ze overlijden aan prostaatkanker. ,,Maar er zijn ook mannen die mogelijk onnodig voor prostaatkanker worden behandeld, omdat hun tumor langzaam groeit of weinig tot geen klachten geeft.’’
Het aantal keren dat darmkanker werd vastgesteld, steeg sterk na de invoering van het bevolkingsonderzoek darmkanker in 2014. Sindsdien is dat gedaald van 16.000 in 2015 naar ruim 13.000 in 2019. Bij het bevolkingsonderzoek darmkanker worden veel poliepen opgespoord en weggehaald die mogelijk hadden kunnen uitgroeien tot darmkanker.
De daling van het aantal hoofd-halskankers valt in de praktijk volgens het IKNL echter tegen. Het kankercentrum benadrukt dat de gegevens over 2019 voorlopige data zijn. Bij hoofdhalskanker lijkt sprake van een onderschatting.
